Vào các tháng nóng nắng, bệnh viêm giác mạc hay còn gọi là bệnh viêm mắt đỏ ở trâu, bò dễ xảy ra. Nếu không được điều trị kịp thời có thể làm cho vật nuôi bị viêm nặng, sưng to và dẫn đến mù lòa.
Tác nhân
Nguyên nhân gây bệnh có thể là do các hóa chất độc hại hoặc do kế phát các bệnh truyền nhiễm, ký sinh trùng (dịch tả, phó thương hàn, tiên mao trùng…), những tổ chức gần mắt bị bệnh cũng có thể làm viêm lan đến mắt. Bệnh do ruồi truyền lây cho gia súc, do những loài vi sinh vật gây ra viêm giác mạc – kết mạc hay còn gọi là bệnh viêm mắt đỏ.
Bệnh thường xảy ra vào các tháng mùa nóng trong năm ở các loài nhai lại như: Trâu, bò, dê, cừu với nhiều loài vi sinh vật gây bệnh cho gia súc. Mỗi một loài khác nhau, do những vi sinh vật khác nhau gây bệnh. Vì vậy, vi khuẩn gây bệnh cho trâu, bò không lây lan sang dê, cừu.
Bệnh chỉ lây lan do tiếp xúc trực tiếp khi nhốt đông gia súc trong một chuồng hoặc do ruồi làm lây lan mầm bệnh từ con này sang con khác khi chúng kiếm ăn quanh mắt bị viêm, vô tình mang mầm bệnh sang con khác.
Trâu, bò bị viêm kết, giác mạc mắt đỏ, chảy nước
Triệu chứng
Khi trâu, bò bị bệnh viêm kết mạc, giác mạc sẽ có các triệu chứng như: Bị viêm một mắt hoặc cả hai mắt. Sau thời gian nung bệnh vài ngày, thấy niêm mạc mắt đỏ, chảy nước mắt, chớp mắt liên tục và né ánh sáng chói.
Ở giai đoạn tiếp theo, xuất hiện một điểm đục ở giữa mắt rồi lan rộng trong khoảng 1 tuần, toàn bộ mắt có màu trắng đục hoặc trắng ngà, gây ra hiện tượng mù tạm thời. Nhiều trường hợp lớp giác mạc – kết mạc – thể mi viêm nặng, sưng to, đẩy các nếp gấp thể mi lồi ra khỏi hốc mắt trông như lưỡi trai, gia súc không chớp được mắt.
Cuối giai đoạn, thường phát triển vết loét lõm xuống ở giữa mắt, các triệu chứng giảm dần trong khoảng một tháng sẽ khỏi hẳn, nhưng để lại một vết sẹo ở giữa mắt với một lớp màng trắng mờ nhạt.
Một số trường hợp khác, vết loét nặng có thể vỡ ra gây mù vĩnh viễn. Bệnh xảy ra ở mọi lứa tuổi, những gia súc non thường bị nặng hơn.
Ðiều trị
Hộ lý: Nhốt bệnh súc ở chỗ tránh ánh sáng mặt trời, không có bụi và ruồi.
Bệnh có thể tự khỏi, nhưng nhiều trường hợp có thể dẫn đến mù lòa. Vì vậy, điều trị sớm để loại trừ căn nguyên là rất quan trọng. Người nuôi có thể sử dụng một trong các phác đồ điều trị như sau:
Sử dụng kháng sinh tiêm: Chọn loại kháng sinh phổ rộng tiêm bắp hoặc tiêm trực tiếp vào dưới lớp kết mạc mắt hiệu quả rất cao. Có thể dùng một trong các loại thuốc kháng sinh sau:
– Ampicillin: 15 mg/kg thể trọng/ngày.
– Tetracyclin: 5 – 7 mg/kg thể trong/ngày.
Tiêm liên tục 3 – 5 ngày, phối hợp với thuốc trợ lực.
Sử dụng thuốc tra mắt: Trường hợp mắt bị kéo màng giả, dùng bài thuốc như sau: Mai mực hoặc bột vỏ sò, tán mịn.
Cách chế mai mực hoặc bột vỏ sò:
– Mai mực: Cho mai mực vào bếp than củi đun cháy rực khi thấy mai mực đỏ rực, không còn ngọn lửa là được.
– Vỏ sò: Cho vỏ sò ủ vào đống trấu rồi đốt trấu cháy âm ỉ, khi tàn, nhẹ nhàng gạt bỏ phần vỏ trấu, chọn những vỏ sò đã cháy hết, tán thật mịn.
Lấy một tuýp thuốc mỡ Tetracyclin, bóp thuốc ra một cái chén uống nước (đã khử trùng) cho bột mai mực hoặc vỏ sò vào trộn đều, dùng ngón tay trỏ để bết thuốc đưa vào mắt trâu bò. Ngày tra 2 lần cho đến khi mắt trâu, bò trở lại bình thường.
